एक दिन, शक्तिशाली राजाले दरबारका सबै विद्वानहरूमध्ये एक जना ज्ञानी पण्डितलाई मृत्युदण्डको सजायँ दिए।
तर,...
यदि पण्डितले ठिक उत्तर दिए भने उनको मृत्युदण्ड माफ गरिन्थ्यो, अन्यथा दण्ड दिइन्थ्यो। पण्डितले केही समय मागे र उत्तर खोज्न यात्रामा निस्किए।
उनी धेरैजना बुद्धिजीवी, योगी, ऋषि-मुनि तथा समाजका ठूला ठूला व्यक्तिहरूसँग भेटे, तर कसैसँग सही उत्तर थिएन। अन्ततः, उनलाई थाहा लाग्यो कि जंगलमा बस्ने एक भयानक चुडैललाई यो प्रश्नको उत्तर थाहा छ।
पण्डित डराउँदै चुडैलकहाँ पुगे। चुडैल डरलाग्दो थिई—जुँगा जस्तै काला र बाक्ला कपाल, रातो आँखा, ठूला नङ्ग्रा, र कराउने आवाज।
चुडैलले भनिन्, "म तिमीलाई उत्तर दिन सक्छु, तर त्यसको बदलामा तिमीले मलाई बिहे गर्नुपर्छ।" पण्डित धर्म संकटमा परे। आफ्नो ज्यान जोगाउन उनले चुडैलसँग विवाह गर्ने निर्णय गरे।
बिहेको पहिलो रात, चुडैल मुस्कुराउँदै भनिन्, तिमीले मेरो मन खुशी पारि दियेको ले, म तिम्रो लागि 12 घण्टा सुन्दरी र 12 घण्टा चुडैल बन्छु, ल भन कति बेला के बनम ?
पण्डितले सोचे येदि दिनमा सुन्दरी बन्यो भने रात् बिताउन गारो हुन्छ, रातमा परि बन्यो भने दिनमा समाजले के भन्ला । जवाब दिन नसक्दा उनले भने, यो तिम्रो जीवन हो, तिमी आफैंले निर्णय गर कति बेला के बन्ने ।
उत्तर सुनेर चुडैल खुशी भइन्। चुडैलले भनिन्, "ए पण्डित! एक स्त्रीलाई चाहिने सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा 'आफ्नै इच्छाअनुसार बाँच्ने स्वतन्त्रता' हो।"
पण्डितले यो उत्तर लिएर राजाकहाँ गए। राजा आश्चर्यचकित भए किनभने यो उत्तर साँचो थियो। उनले खुशी हुँदै पण्डितलाई दण्ड मुक्त गरिदिए।
पण्डित अचम्ममा परे जब उनले देखे कि उनकी पत्नी अब दिन रात सुन्दरी बनेकी थिइन्। किनभने यही उनको मनसाय थियो—आफ्नो इच्छाअनुसार बाँच्ने स्वतन्त्रता! त्यसपछि उनी सधैं सुन्दरी बनेर पण्डितसँग खुशीपूर्वक बस्न थालिन्।