मसाज (massage) भनेको शरीरका मांसपेशी, जोर्नी, र तन्तुहरूलाई हातले दबाएर, मिचेर, वा रगडेर गरिने एक...
यो संसारभरि विभिन्न संस्कृतिमा प्रयोग हुन्छ र यसको लोकप्रियता दिन प्रतिदिन बढिरहेको छ। तर मसाज किन गरिन्छ? र यसको फाइदा के हुन्छ? यो प्रश्न धेरैको मनमा आउन सक्छ। आज हामी यसको जवाफ खोजौं।
मसाज किन गरिन्छ?
मसाज गर्नुको मुख्य कारण हो—शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यलाई राम्रो बनाउनु। हाम्रो दैनिक जीवनमा कामको बोझ, तनाव, र शारीरिक थकानले हाम्रो शरीरलाई प्रभावित गर्छ। लामो समयसम्म बसेर काम गर्ने, गलत तरिकाले हिँड्ने वा बस्ने बानीले मांसपेशीमा दुखाइ र कडापन आउँछ। यस्तो अवस्थामा मसाजले शरीरलाई आराम दिन्छ र रक्तसञ्चार सुधार गर्छ।
मसाज विशेषज्ञहरूले विभिन्न तरिका जस्तै—हल्का दबाब, गहिरो मसाज (deep tissue massage), वा तेलको प्रयोग गरेर शरीरका विभिन्न भागमा काम गर्छन्। यो केवल शारीरिक समस्याको लागि मात्र होइन, मानसिक शान्तिको लागि पनि गरिन्छ। उदाहरणको लागि, तनाव र चिन्ताले ग्रस्त व्यक्तिहरूले मसाज लिँदा आफूलाई हल्का र तनावमुक्त महसुस गर्छन्। त्यसैले, मसाज एक प्रकारको प्राकृतिक उपचार हो, जुन औषधिबिना नै स्वास्थ्य सुधार गर्न प्रयोग गरिन्छ।
मसाजका फाइदाहरू
मसाजका फाइदाहरू धेरै छन्। यहाँ केही प्रमुख फाइदाहरूको चर्चा गरौं:
दुखाइ कम गर्छ: मांसपेशीको कडापन, ढाड दुखाइ, वा जोर्नीको समस्याले पीडित व्यक्तिहरूको लागि मसाज निकै लाभकारी हुन्छ। नियमित मसाजले मांसपेशीलाई लचिलो बनाउँछ र दुखाइ कम गर्छ।
रक्तसञ्चार सुधार गर्छ: मसाजले शरीरमा रगतको प्रवाह राम्रो बनाउँछ। यसले अक्सिजन र पोषक तत्वहरूलाई मांसपेशी र अंगहरूमा पुर्याउन मद्दत गर्छ, जसले थकान हटाउँछ।
तनाव र चिन्ता घटाउँछ: आजको व्यस्त जीवनमा तनाव सामान्य समस्या हो। मसाजले तनाव हर्मोन (cortisol) लाई कम गर्छ र सुखदायक हर्मोन (serotonin र dopamine) बढाउँछ। फलस्वरूप, मानसिक शान्ति प्राप्त हुन्छ।
निद्रा राम्रो बनाउँछ: निद्रा नलाग्ने समस्याले ग्रस्त व्यक्तिहरूको लागि मसाज एउटा राम्रो उपाय हो। यसले शरीर र दिमागलाई शान्त बनाएर गहिरो निद्रा ल्याउँछ।
लचिलोपन बढाउँछ: खेलाडीहरू वा नियमित व्यायाम गर्ने व्यक्तिहरूले मसाजको माध्यमबाट आफ्नो शरीरको लचिलोपन र गतिशीलता बढाउन सक्छन्। यसले चोटपटकबाट पनि बचाउँछ।
मसाजको महत्व
एउटा सानो गाउँमा बस्ने सुनितालाई ढाड दुख्ने समस्या थियो। उनले डाक्टरको सल्लाहमा मसाज गर्न थालिन्। सुरुमा उनलाई लाग्थ्यो कि यो समयको बर्बादी हो, तर एक महिनापछि उनको दुखाइ कम भयो र उनले आफूलाई ऊर्जावान महसुस गर्न थालिन्। यो एउटा उदाहरण मात्र हो। मसाजको महत्व तब बुझिन्छ, जब हामी यसलाई आफ्नो जीवनमा प्रयोग गर्छौं।
कसरी गर्ने?
मसाज गर्नको लागि विशेषज्ञको सहयोग लिन सकिन्छ, तर घरमै पनि हल्का मसाज गर्न सकिन्छ। तेल (जस्तै नरिवल वा बदामको तेल) प्रयोग गरेर हात, खुट्टा, वा ढाडमा हल्का दबाब दिन सकिन्छ। यो नियमित गरेमा फाइदा अझ बढी हुन्छ।
मसाज किन गरिन्छ भन्दा यो शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यको लागि गरिन्छ। यसको फाइदा भनेको दुखाइ कम गर्नु, तनाव हटाउनु, र जीवनको गुणस्तर सुधार गर्नु हो। यो एउटा सस्तो र प्राकृतिक उपाय हो, जसले औषधिको आवश्यकता बिना नै हामीलाई स्वस्थ राख्छ। यदि तपाईंले अहिलेसम्म मसाजको अनुभव गर्नुभएको छैन भने, एक पटक प्रयास गरेर हेर्नुहोस्—फरक महसुस गर्नुहुनेछ।